Thailand Biennale คืออะไร?
เบียนนาเล (Biennale) เปนภาษาอิตาเลียน ใช้เรียกการจัดเทศกาลหรือ มหกรรมศิลปะที่จัดขึ้นทุก ๆ
๒ ปมหกรรมศิลปะนานาชาติที่เก่าแก่ที่สุดในโลก คือ เวนิส เบียนนาเล ณ เมืองเวนิส ประเทศอิตาลีตั้งแตป
ค.ศ. ๑๘๙๕ ประเทศไทยโดยส านักงาน ศิลปวัฒนธรรมรวมสมัย (สศร.) ไดเข้าร่วมจัดแสดงนิทรรศการในงาน
ดังกล่าวตั้งแต ป ๒๕๔๖ จนถึงปจจุบัน
Thailand Biennale
ในป ๒๕๖๑ ประเทศไทยเริ่มเปนเจ้าภาพจัดงานภายใตชื่อ มหกรรมศิลปะรวมสมัยนานาชาติ
“Thailand Biennale” ที่จังหวัดกระบี่ ครั้งที่ ๒ หมุนเวียนไปตามจังหวัดตาง ๆ ที่จังหวัดนครราชสีมา และ
ครั้งที ่๓ ที่จังหวัดเชียงราย โดยจะจัดทุก ๆ ๒ ปเริ่มตนจากเมืองศิลปะทั้ง ๓ จังหวัด เนื่องจากมีศักยภาพและ
ทุนทาง วัฒนธรรม สามารถน ามาสรางมูลค่าทางสังคม เศรษฐกิจ สรางรายไดเข้าสูประเทศจาก การทองเที่ยว
เชิงวัฒนธรรมสรางสรรค์ได
การจัดมหกรรมศิลปะร่วมสมัยนานาชาติ Thailand Biennale, Krabi 2018 เป็นการจัดงานครั้งแรก
ในประเทศไทย ภายใต้แนวคิด “Edge of the Wonderland” หรือสุดขอบฟ้าแห่งดินแดนมหัศจรรย์ ภายใต้
การคัดสรรของ เจียง เจฮง ภัณฑารักษ์หลัก โดยมีศิลปินชาวไทยและชาวต่างชาติกว่า 50 คน จัดแสดงผลงาน
ทั่วจังหวัดกระบี่ ตั้งแต่ในเมืองจนถึงชายหาด กลางทะเล บนเกาะ ในถ้ า ตามจุดต่างๆ ในป่าเขา และอุทยาน
แห่งชาติมีผูเข้าร่วมงาน ๒.๖ ลานคน เกิดรายไดเพิ่มขึ้นที่จังหวัดกระบี่ ๘๖๔ ลานบาท เกิดการจ้างงาน
๓,๓๐๐ อัตราและมีรายรับภาษี๓๒๓ ลานบาท
การจัดมหกรรมศิลปะร่วมสมัยนานาชาติThailand Biennale, Korat 2021 จัดขึ้นที่จังหวัด
นครราชสีมา ภายใต้แนวคิด “Butterflies Frolicking on the Mud: Engendering Sensible Capital”
หรือในชื่อภาษาไทย “เซิ้งสิน...ถิ่นย่าโม” โดยมียูโกะ ฮาเซกาวา เป็นผู้อ านวยการฝ่ายศิลป์ ร่วมด้วยทีม
ภัณฑารักษ์ ได้แก่ ธวัชชัย สมคง วิภาช ภูริชานนท์ และ เซฮา คูโรซาวา มีศิลปินทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ
จาก 25 ประเทศ เข้าร่วมสร้างสรรค์ผลงานจ านวน 53 ชิ้น จัดแสดงในหลายพื้นที่ ได้แก่ โรงพยาบาล
มหาวิทยาลัย วัด พิพิธภัณฑ์ สวนสัตว์ สวนสาธารณะ และชุมชนท้องถิ่นซึ่งสร้างงานหัตถกรรม อาทิ
เครื่องปั้นดินเผาและทอผ้าไหม เป็นต้น มีผูเข้าร่วมงาน ๑.๙๖ ลานคน เกิดรายไดเพิ่มขึ้น ๓,๐๕๑ ลานบาท มี
มูลค่าทางเศรษฐกิจ ๒๐๐.๗ ลานบาท รายรับภาษี๓๐.๕ ลานบาท และจ้างงาน ๔๐๕ อัตรา
ในการจัดงานครั้งที่ 3 รัฐบาลมอบหมายให้กระทรวงวัฒนธรรมโดยส านักงานศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย
ร่วมกับจังหวัดเชียงราย จัดมหกรรมศิลปะร่วมสมัยนานาชาติThailand Biennale, Chiang Rai 2023 ขึ้น ณ
จังหวัดเชียงราย ตั้งแต่ วันที่ 9 ธันวาคม 2566 ถึง วันที่ 30 เมษายน 2567 เพื่อสร้างรายได้จากต้นทุนและ
ทรัพยากรทางวัฒนธรรม ใช้มิติทางศิลปะสู่เศรษฐกิจสร้างสรรค์ พัฒนาคุณภาพแหล่งท่องเที่ยว สินค้า และ
บริการด้านการท่องเที่ยว เพิ่มรายได้จากการท่องเที่ยวด้านศิลปวัฒนธรรม ผ่านการจัดกิจกรรมในรูปแบบของ
เทศกาลศิลปะนานาชาติ ตอบสนองต่อนโยบายประเทศไทย 4.0 ส่งเสริมการพัฒนาอุตสาหกรรมสร้างสรรค์
ของกระทรวงวัฒนธรรม และการขับเคลื่อนประเทศไทยด้วย “Soft power”

การจัดมหกรรมศิลปะร่วมสมัยนานาชาติThailand Biennale, Chiang Rai 2023
Thailand Biennale, Chiang Rai 2023 โดยมีฤกษ์ฤทธิ์ตีระวนิช ร่วมกับกฤติยา กาวีวงศ์ ท า
หน้าที่ผู้อ านวยการฝ่ายศิลป์ พร้อมด้วยภัณฑารักษ์ อังกฤษ อัจฉริยโสภณ และมนุพร เหลืองอร่าม ภายใต้
แนวคิด “เปิดโลก (The Open World)” ซึ่งมีแรงบันดาลใจ จากพระพุทธรูปปางเปิดโลกที่โบราณสถาน
วัดป่าสัก อ าเภอเชียงแสน จะร่วมกันจัดแสดงผลงานศิลปะของศิลปินไทยและต่างชาติจากลุ่มน้ าโขงถึง
แม่น้ าอะเมซอน ในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม จนถึงธรรมชาติและนิเวศวิทยา ในพื้นที่
ส าคัญทั่วจังหวัดเชียงราย เช่น หอศิลป์ ศูนย์ประชุม พิพิธภัณฑ์ วัด ตลอดจนโบราณสถาน ไดคัดเลือกศิลปิน
เข้าร่วมแสดงแลว ๖๐ คน จาก ๒๑ ประเทศ ครอบคลุมจากทุกทวีป ประกอบด้วยศิลปินต่างประเทศ ๓๘ คน
และศิลปินไทย ๒๒ คน โดยมีรูปแบบการจัดแสดง ออกเป็น ๓ สวน ไดแก่ ๑) นิทรรศการหลัก แสดงผลงาน
ศิลปะการจัดวางเฉพาะพื้นที่ (Site Specific Installation) ของศิลปิน ๖๐ คนในเขต อ าเภอเมืองและเชียง
แสน ๒) Pavilion หรือ ศาลาแสดงผลงานนิทรรศการกลุ่มของศิลปิน พิพิธภัณฑ์และองค์กรต่าง ๆ ทั้งในและ
ต่างประเทศ ๑๐ แห่งในอ าเภอเมืองและอ าเภอใกล้เคียง ๓) Collateral Events เป็นกิจกรรมพิเศษที่จัดขึ้น
ในช่วงงาน เช่น เทศกาล ดนตรีชาติพันธุงานฉายภาพยนตร์การแสดงสดอื่น ๆ และการเยี่ยมชมบ้านหรือ
สตูดิโอ ของศิลปินในจังหวัดเชียงรายตามอ าเภอต่างๆ
“เปดโลก” (The Open World) มีความหมายที่ตรงไปตรงมา แต่มีนัยยะหลายประการที่สื่อถึงความ
ต้องการ “เปิด” การรับรู้ศิลปะของผู้คนสามารถน าพาไปสู่การตั้งค าถามด้วยผลงานศิลปะร่วมสมัยว่าจะ
สามารถจินตนาการถึงความเป็นไปได้ของอนาคตที่ดีกว่านี้ได้อีกหรือไม่
การจัดมหกรรมศิลปะร่วมสมัยนานาชาติ ยังเป็นการเปิดโอกาสให้ศิลปินได้มีเวทีในการแสดงออก
ทางความคิดสร้างสรรค์ สร้างแรงบันดาลใจในการพัฒนาและค้นหาตัวตนสู่ความเป็นเลิศด้านศิลปะ ศิลปินไทย
ได้เรียนรู้ แลกเปลี่ยนกระบวนการสร้างสรรค์ผลงานและแนวคิดจากศิลปินในระดับนานาชาติ ซึ่งถือเป็น
แนวทางการสร้างพื้นฐานเพื่อก้าวสู่การเป็นศิลปินมืออาชีพในเวทีระดับสากล รวมไปถึงการสร้างเครือข่าย
ความร่วมมือเพื่อก้าวสู่ความเป็นสากลในอนาคต
การด าเนินงานดังกล่าวจะเป็นการบูรณาการร่วมกันกับทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องในนามของรัฐบาลไทย
ได้แก่ ประชาชน ชุมชน ผู้ประกอบการ หน่วยงานภาครัฐและเอกชนในจังหวัด เครือข่ายหอศิลป์ ศิลปินไทย
และต่างประเทศ เป็นต้น โดยผลลัพธ์จากการด าเนินโครงการจะสามารถเพิ่มจ านวนนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทย
และต่างชาติ ส่งเสริมศักยภาพความร่วมมือ สร้างความรักและความภาคภูมิใจในต้นทุนทางศิลปวัฒนธรรม
ให้แก่คนในชุมชน และประชาชนชาวเชียงราย ตลอดจนพัฒนาภาพลักษณ์เชิงบวกในมิติศิลปะสร้างสรรค์ให้แก่
ประเทศไทย สามารถเพิ่มรายได้จากการท่องเที่ยวในมิติทางศิลปวัฒนธรรมและเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ตลอดจน
การเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันด้านการท่องเที่ยว สร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจของอุตสาหกรรมสร้างสรรค์
สาขาทัศนศิลป์ให้กับวงการศิลปะไทย อีกทั้ง ยังเป็นการพัฒนาบุคลากรด้านศิลปะในด้านการบริหารจัดการ
งานศิลปะร่วมสมัย และงานด้านภัณฑารักษ์อีกด้วย